Η Αγγελική Παναγιωτάτου (1878 – 1954), ή αλλιώς, το παιδί – θαύμα όπως την χαρακτήριζαν λόγω της φιλομάθειάς της, γεννήθηκε στην Κεφαλονιά. Ήταν η πρώτη γυναίκα που γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας (1893). Η αντιμετώπιση από τους συμφοιτητές της ήταν εχθρική. Σε κάθε ευκαιρία έδειχναν την αντίθεσή τους στην ασυνήθιστη τότε φοίτηση των γυναικών. Την υποδέχονταν στα αμφιθέατρα με φωνασκίες και ποδοκρουσίες, ενώ δεν έλειπαν και οι προτροπές να αφήσει την Ιατρική και να γυρίσει στην κουζίνα! Πάντα όμως ψύχραιμη, αγνοούσε τις μικροπρέπειες και αμετροέπειες των συμφοιτητών της.
Πολύ σύντομα φάνηκε η αξία της με τις άριστες επιδόσεις στα μαθήματα. Η ημέρα της υποστήριξης της διδακτορικής της διατριβής είχε εστιάσει τα φώτα της δημοσιότητας και πολλοί Αθηναίοι είχαν συγκεντρωθεί από νωρίς στη Σχολή για να ζήσουν από κοντά αυτή την ιστορική στιγμή! Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο ο Κοσμήτορας της Σχολής, Γεώργιος Βάφας, ανακοίνωσε το αποτέλεσμα: “Δεσποινίς δια των σημερινών εξετάσεων σας, η θέσις της γυναικός κατά πολύ ανυψούνται και αποδεικνύεται ότι η γυνή, την οποία ο ανήρ δια των ισχυρών αυτού μυώνων, εζήτησε να διατάξη και να κρατά υποδεεστέρα του, έχει την αυτή δύναμιν πνεύματος και δύναται να δώση τους αυτούς επιστημονικούς καρπούς και να τύχη των αυτών επιστημονικών τίτλων”. Για να απαλύνει μάλιστα τις αλγεινές εντυπώσεις από τη συμπεριφορά των συμφοιτητών της, ο Κοσμήτορας πρόσθεσε ότι οι άντρες πρόθυμα της παραχωρούσαν στο αμφιθέατρο τη θέση τους “προς ευχερεστέραν ακρόασιν των διδασκόμενων”!
Το 1908, σε ηλικία μόλις 30 ετών, ανακηρύχθηκε υφηγήτρια της Ιατρικής Σχολής. Ανέλαβε τη διεύθυνση της Υγιεινής και του Μικροβιολογικού Εργαστηρίου του Ελληνικού Νοσοκομείου της Αλεξάνδρειας, ενώ είχε μεγάλο συγγραφικό έργο και βασικός της στόχος ήταν η εκλαΐκευση της ιατρικής επιστήμης.
Συνεχίζοντας το ταξίδι μας στον χρόνο, αλλάζοντας τομέα από αυτόν της υγείας, στον χώρο των τεχνών, βίο παράλληλο με την Αγγελική Παναγιωτάτου, έζησε η Σοφία Λασκαρίδου (1882 – 1965). Ήδη σε ηλικία 15 ετών συμμετείχε σε εκθέσεις ζωγραφικής. Σε ηλικία 18 ετών, έφυγε στην Ευρώπη για έξι μήνες όπου παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στο Παρίσι (Ακαδημία Julien, ατελιέ των Benjamin Constant και Jean Paul Laurens). Ο πατέρας της δεν συμφωνούσε να ακολουθήσει επαγγελματική εκπαίδευση, ωστόσο μετά τον θάνατό του, το 1900, εγγράφηκε στην Καλλιτεχνική Σχολή Κυριών της Εταιρείας των Φιλοτέχνων. Εκεί, όμως, το επίπεδο σπουδών δεν την ικανοποιούσε. Την ίδια εποχή, στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, οι γυναίκες δεν ήταν επιτρεπτό να φοιτήσουν. Λόγω της δυναμικής παρέμβασης της, κατόρθωσε να εγγραφεί και να φοιτήσει από το 1903 έως και το 1907, έχοντας καθηγητές τους γνωστούς Κ. Βολονάκη, Γ. Ροϊλό, Ν. Λύτρα, Γ. Ιακωβίδη, και Ο. Φωκά.
Το 1908, λόγω της φήμης που είχε αποκτήσει και των συμμετοχών της σε πολλές επιτυχημένες εκθέσεις, ως υπότροφος του Μπόζειου Κληροδοτήματος πήγε στη Γερμανία για να συνεχίσει τις σπουδές της. Συνέχισε τις σπουδές της στο Μόναχο ενώ παρακολούθησε μαθήματα σύνθεσης στη Σχολή Κυριών του Συλλόγου Καλλιτέχνιδων. Το 1916, η Σοφία επιστρέφει στην Ελλάδα πληροφορούμενη το θάνατο της μητέρας της και θέλοντας να συνεχίσει το έργο της αναλαμβάνοντας το Διδασκαλείο Νηπιαγωγών της Καλλιθέας, δίδαξε σχολική ιχνογραφία και ζωγραφική για 36 χρόνια. Ζωγράφιζε και συμμετείχε σε εκθέσεις μέχρι και το τέλος της ζωής της, ενώ το 1953 βραβεύτηκε από την Ακαδημία των Αθηνών για την συνολική καλλιτεχνική της δημιουργία. Η ίδια δήλωνε: “Ήμουν απόλυτα ελεύθερη. Μεγάλωσα με την απέχθεια του ψεύδους και της υποκρισίας. Είχα πάντα το θάρρος και την ευθύνη των πράξεων μου. Αλλά ο ιδιόρρυθμος χαρακτήρας μου, ήταν αδύνατο να συμμορφωθεί με τις κοινωνικές συνθήκες της εποχής εκείνης, ώστε δεν ήταν δυνατό να μην παρεξηγηθεί ο τρόπος ζωής μου”.
*To Eyes of Light οραματίζεται μια κοινωνία, στην οποία όλοι οι άνθρωποι με σοβαρές ασθένειες, αντλούν δύναμη και χαρά μέσα από την τέχνη. Δείτε πως μπορείτε να συμμετέχετε στις δράσεις μας εδώ.