Οι άνθρωποι που κατοικούν σε υποβαθμισμένες περιοχές, ζουν 20 χρόνια λιγότερο με καλή υγεία από τους ανθρώπους στις ανεπτυγμένες περιοχές. Οι ανισότητες στην υγεία είναι αυτό που ονομάζουμε “άδικες και αποτρέψιμες διαφορές” στην υγεία των ανθρώπων. Αυτές οι διαφορές δεν εμφανίζονται τυχαία, καθορίζονται από κοινωνικές συνθήκες, που είναι πέρα από τον έλεγχο ενός ατόμου, αλλά περιορίζουν τις ευκαιρίες του να ζήσει μια μεγαλύτερη και πιο υγιή ζωή.
Η κοινοτική τέχνη (Community Art) αποτελείται από καλλιτεχνικές δραστηριότητες που ανοίγουν μια συνομιλία με την κοινότητα στην οποία υλοποιούνται. Συχνά, αυτό περιλαμβάνει έναν επαγγελματία καλλιτέχνη ή έναν οργανισμό τέχνης, που εργάζεται σε συνεργασία με άτομα που συνήθως δεν ασχολούνται με τις τέχνες.
Η κοινοτική τέχνη βασίζεται στην αρχή της πολιτιστικής δημοκρατίας, που στοχεύει να εφοδιάσει ένα ευρύτερο τμήμα της κοινωνίας με την συνειδητοποίηση και εκτίμηση της τέχνης. Αποσκοπεί στην κατάργηση των ορίων μεταξύ της “υψηλής” και “χαμηλής” (ή μαζικής) κουλτούρας, προκειμένου να κάνει την τέχνη προσιτή σε όλους.
“Αν θέλουμε να μειώσουμε τις ανισότητες στον τομέα της υγείας, είναι απαραίτητο να αναλάβουμε δράση σχετικά με τους κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της υγείας – τις “αιτίες των αιτιών” της κακής υγείας. Αυτό σημαίνει ότι συνεργαζόμαστε σε τοπικό επίπεδο για να βελτιώσουμε τις κοινωνικές συνθήκες στις οποίες γεννιόμαστε, ζούμε, μεγαλώνουμε, εργαζόμαστε και γερνάμε… Το να ενδυναμώσουμε άτομα και κοινότητες και να τους δώσουμε φωνή, είναι αναπόσπαστο κομμάτι για να αντιμετωπίσουμε τις ανισότητες στην υγεία”.
Καθηγητής Sir Michael Marmot, Διευθυντής, UCL Institute of Health Equity
Το 2003, η μελέτη “Arts, Health, and Community” βασισμένη σε πέντε προγράμματα τέχνης σε κοινότητες υγείας, έδειξε ότι οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες συμβάλλουν στην υγιή προσωπική ανάπτυξη, συμπεριλαμβάνοντας την υγιεινή διατροφή, τη μητρότητα, την βελτίωση της ψυχικής υγείας, και την αύξηση ενημέρωσης για την υγεία.
Γνωρίζουμε ήδη ότι οι κοινοτικές τέχνες συμβάλλουν στις υγιεινές συνήθειες ζωής και στη βελτιωμένη κατανόηση της υγείας. Το 2012, το Be Creative Be Well, μια αξιολόγηση 100 κοινοτικών προγραμμάτων τέχνης σε υποβαθμισμένες περιοχές του Λονδίνου, διαπίστωσε ένα ευρύ φάσμα από θετικές επιπτώσεις στους συμμετέχοντες, όπως αύξηση της υγιεινής διατροφής, της σωματικής δραστηριότητας και της συναισθηματικής ευεξίας.
*To Eyes of Light οραματίζεται μια κοινωνία, στην οποία όλοι οι άνθρωποι με σοβαρές ασθένειες, αντλούν δύναμη και χαρά μέσα από την τέχνη. Με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, πραγματοποιεί το ερευνητικό έργο “Τέχνη στην Υγεία: Σύγχρονη εικαστική δημιουργία με κοινωνικό προσανατολισμό και συμμετοχικές καλλιτεχνικές πρακτικές προς όφελος των ασθενών”, διερευνώντας τις δυνατότητες ενσωμάτωσης της τέχνης στον χώρο της υγείας στην Ελληνική πραγματικότητα. Δείτε την ιδρυτική μας ομάδα εδώ.
Πηγή: “Arts has always been linked with health”, Paintings in Hospitals